(ဘီဘီစီ) ျမန္မာ့အေရး ကမၻာ့အေရး ေဆြးေႏြးခန္း ( စိတ္၀င္စားစရာ)

ႏို၀င္ဘာလ ၁၀ ရက္ ၂၀၁၂- စေနေန႕ ညေနပိုင္း (ဘီဘီစီ) ျမန္မာ့အေရ းကမၻာ့အေရး ေဆြးေႏြးခန္း

ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ ၾကံခိုင္ေရးပါတီ အမ်ိဳးသားလြတ္ေတာ္အမတ္- ဦးေဌး၀င္း၊ ကမန္အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္အတြင္းေရးမွဴး ဦးတင္ေငြ၊ ရွမ္းဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ သီေပါျမိဳ႕နယ္ လြတ္ေတာ္ အမတ္ ျပည္သူ႕လြတ္ေတာ္အမတ္ ဦးရဲထြန္း တို႕နဲ႕ ဘီဘီစီ ျမန္မာပိုင္းမွာ ဦးေမာင္ေမာင္သန္းတို႕ ေဆြးေႏြးၾကသည္။

------------------------------------------ 

BBC-ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အခုေပါက္ေတာကစျပီးေတာ့ - လ၀က တို႕ဘာတို႕က ဦးေဆာင္ျပီးေတာ့ အဖြဲ႕ ဖြဲ႕ျပီးေတာ့ ႏိုင္ငံသားဟုတ္မဟုတ္ဆိုျပီးေတာ့ ဧည့္စာရင္းေတြ လိုက္ၾကည့္ေနတယ္ေပါ့ေနာ္ အဲေတာ့ ဒီကိစၥနဲ႕ပတ္သတ္လို႕ ကေန႕အမ်ိဳးသားလြတ္ေတာ္မွာလည္း ေျပာၾကဆိုၾကတယ္လို႕ သိရ တယ္ေလ။ ဦးရဲထြန္းတို႕ အမတ္ေတြအေနနဲ႕ ဘာေတြသိထားလည္းခင္ဗ်ာ။

ဦးရဲထြန္း- ဒီအေရးအခင္းကိစၥမွာ ျငိမ္ျငိမ္သက္သက္ျဖစ္သြားဖို႕ဆိုတာကာေတာ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး နဲ႕ ျငိမ္၀ပ္ပိျပားေရးေပါ့ အဲဒါကို ေဆာင္ရြက္တဲ့အခ်ိန္တည္းမွာဘဲ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒ ကို ကိုင္စြဲျပီးေတာ့စီစစ္တာေတြလုပ္မယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံသားမဟုတ္တဲ့ ခိုး၀င္ေနတဲ့ လူေတြကေတာ့ အလွ်ိဳလွ်ိဳ ျပန္ေျပးၾကလိမ့္မယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ္က ထင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႕လည္းဆိုေတာ့  ျပႆနာက တရားဥပ ေဒနဲ႕အညီေပါ့ တိတိက်က်ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္ေလး ေအးေအး ခ်မ္းခ်မ္းျဖစ္ လိမ့္မယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။ 

BBC- ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ဥပေဒအေပၚမွာ လူေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳးယူဆေနၾကတယ္။ ဦးေဌး၀င္းတို႕ေကာ ဘယ္လို ယူ ဆလည္း။

ဦးေဌး၀င္း- ကြ်န္ေတာ္တို႕ လြတ္ေတာ္မွာလည္း ဒီကိစၥကို ပထမအၾကိမ္၊ စတုတၳအၾကိမ္အစည္းအေ၀း မွာေပါ့ေနာ္ ဒီကိစၥနဲ႕ပတ္သတ္ျပီးေတာ့ စစ္တိုင္က ဦး တင္လင္းဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကႏိုင္ငံသား ဥပေဒနဲ႕ ပတ္သတ္ျပီး လက္ရွိေပါ့ေနာ္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ နီးပါးလည္းရွိေနျပီး လူ႕သက္တမ္းတစ္ခုေလာက္ရွိျပီဆိုေတာ့ ပတ္၀န္းက်င္ႏိုင္ငံနဲ႕ေရာ လိုက္ေလွ်ာညီေထြမႈမရွိဆိုတာကို တင္ျပျပီးေတာ့ လြတ္ေတာ္ကေနျပီးေတာ့ တခဲနက္ေထာက္ခံျပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။ ဒါကို ဒီကေန႕ကေတာ့ေနျပီးေတာ့ မွတ္တမ္းအေနနဲ႕ထားဖို႕ ဆိုျပီးေတာ့ တခါ ျဖစ္သြားေသးတယ္။

BBC- ဦးေဌး၀င္းတို႕ အရင္တုန္းကတင္ျပတဲ့အထဲမွာ ျပန္ျပီးေတာ့သံုးသပ္မယ္လို႕ဆိုလို႕ရွိရင္ ဘာေတြ ကိုအဓိက ျပင္ခ်င္တာလည္း။ အခုျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာနဲ႕ ဘယ္လိုဆိုင္လည္း။

ဦးေဌး၀င္း-ဒီ ၈၂ ႏွစ္ႏိုင္ငံသား ဥပေဒက်ေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ မတိုင္ခင္ကတည္းက တုိင္းရင္းသားမ်ိဳး ႏြယ္စု တစ္စုအေနနဲ႕ ျပည္ေထာင္စုသမတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္နယ္နိမိတ္အတြင္းမွာ ရွိမွဘဲ ဒီလူက တိုင္းရင္းသားျဖစ္ တယ္ေပါ့ေနာ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္ထိ အေထာက္အထားေတြ ထားရွိဖို႕ ဆိုတာကလည္း ေတာ္ေတာ္ အခက္အခဲရွိမွာေပါ့ေနာ္ ဥပမာ တုိင္းရင္းသားတစ္ေယာက္ ျဖစ္ေပမဲ့ လည္း။ ဒီဟာကို ကြ်န္ေတာ္က တိုင္းရင္းသားျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါဆို ခင္ဗ်ာ တိုင္းရင္းသားျဖစ္တဲ့ အေထာက္ အထားတခုျပျပဆိုရင္ ကိုကိုယ္တိုင္ ျပဖို႕ေတာ္ေတာ္ခက္ခဲတယ္။ ၈၂ ဥပေဒမွာ အဲလို အခက္အခဲ ရွိတယ္ခင္ဗ်ာ။

BBC- တိုင္းရင္းသားျဖစ္ဖို႕အတြက္က ဘယ္ေလာက္ထိ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနျပီလည္ ဦးရဲထြန္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာက။

ဦးရဲထြန္း- တိုင္းရင္းသားေတြဆိုလို႕ရွိရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႕က အလြယ္တကူႏိုင္ငံသားအျဖစ္နဲ႕ အသိအ မွတ္ အျပဳခံရႏိုင္တာေပါ့ အဲဒီဥပေဒမွာ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ျခင္းဆိုတဲ့ ဥပေဒအခဏ္း ၂ မွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္၊ မြန္၊ ခ်င္း၊ ဗမာ၊ ရခိုင္၊ ခ်မ္း စတဲ့ တိုင္းရင္းသားစုေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ တယ္ ဆိုျပီးေတာ့ သူကအတိအက် သတ္မွတ္ထားတယ္။ အဲဒီ အထဲမွာ မပါတဲ့ မ်ိဳးႏြယ္ စုေတြ နဲ႕ ပတ္သတ္ျပီးေတာ့ တိုင္းရင္းသား ျဖစ္တယ္ မျဖစ္ဘူးဆိုတာကို ႏိုင္ငံေတာ္က ေကာင္စီက ဆံုးျဖတ္ ႏိုင္တယ္လို႕ပါတယ္။ အဲေတာ့ အခု ဒီဥပေဒကို ကြ်န္ေတာ္တို႕ေခတ္နဲ႕ေလွ်ာ္ညီေအာင္ ျပင္မယ္ဆို ေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီအစား ျပည္ေထာင္စုလြတ္ေတာ္ ျဖစ္ခ်င္လည္းျဖစ္လာႏိုင္တာေပါ့ေလ။ ဒီဥပေဒမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕လက္ခံတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္းက ႏိုင္ငံျခားသားတစ္ေယာက္က လြယ္လြယ္ ကူကူနဲ႕ေတာ့ ႏိုင္ငံသားမျဖစ္ဘူး။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္နဲ႕ေသာ္၎၊ ဧည့္ႏိုင္ငံသား တစ္ေယာက္နဲ႕ေသာ္၎၊ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူ တစ္ေယာက္နဲ႕ေသာ္၎၊ အဲဒီႏိုင္ ငံျခားသားက လက္ ထပ္လို႕ ေမြးလာတဲ့သားသမီး ဒါမွမဟုတ္ အဲဒီႏိုင္ငံျခားသားကေတာ့ ႏိုင္ငံသားျပဳ ခြင့္ရသူဆိုတဲ့ အ ဆင့္ကိုရမယ္။ သူကေတာ့ အဲဒီႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူအဆင့္နဲ႕ဘဲ တစ္သက္လံုး ေနသြားရမွာ။ ခုနက ေျပာတဲ့ ဥပေဒအရဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံသား၊ ဧည့္ႏိုင္ငံသား၊ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူ၊ အဲဒီ မိဘေတြက ေမြး ဖြားလာတဲ့ သားသမီးေတြအခ်င္းခ်င္း အိမ္ေထာင္ျပဳျပီး ေမြးဖြားလာတဲ့ သားသမီးေတြ တတိယမ်ိဳး ဆက္သစ္မွာ သူက ႏိုင္ငံသားျဖစ္ႏိုင္တယ္။

BBC- ကမန္တိုင္းရင္းသားေတြအေနနဲ႕ေကာ ဘယ္လိုသေဘာထားလည္း။

ဦးတင္ေငြ-ကြ်န္ေတာ္ နားလည္သေလာက္ေျပာရရင္ေတာ့ ၁၈၂၃ မတိုင္ခင္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေနထိုင္ လာသူေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္တယ္ေပါ့။ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈနဲ႕ ပတ္သတ္ျပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ၁၉၈၁ ႏိုင္ငံသားျပဳမႈ ဥပေဒမွာေတာ့ ေခတ္အေနအထားနဲ႕ အထိုင္အေလွ်ာက္ ျပင္ဆင္ဖို႕လိုအပ္လိမ့္မယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။ လက္ရွိ အေနအထားမွာေတာ့ ဒီဥပေဒက အတည္ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ လံုေလာက္ပါ တယ္။ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒကတခါ ၁၉၇၄ ကိုကယ္ရီလုပ္တယ္။ ၇၄ ဟာကိုတခါ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ ဒီ တြဲထားတဲ့ဟာ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီဟာလည္း အထိုက္အေလွ်ာက္ေတာ့ ျပည့္စံုမႈရွိပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ ထပ္မံျပီး ျဖည့္ဖို႕ အနည္းအက်ဥ္းလိုလိမ့္မယ္လို႕ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ထင္ပါတယ္။

BBC- အခုျဖစ္ေနတဲ့ ျပသနာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ မျဖစ္မႈနဲ႕ဘယ္ေလာက္ ဆိုင္လည္း ဦးေဌး၀င္း ဒါကိုဘယ္ လိုကိုင္တြယ္ ၾကမွာလည္း။

ဦးေဌး၀င္း- ကြ်န္ေတာ္တို႕က ဘယ္လိုေျပာမွာလည္း ဒီေဒသမွာရွိတဲ့လူေတြက ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒအရ အကုန္လံုးႏိုင္ငံသားျဖစ္ျပီးတဲ့ လူေတြဘဲ အဲဒီမွာေနတဲ့လူေတြဘဲ ကြ်န္ေတာ္တို႕က အမတ ကို အဲဒီမွာ အားလံုးတေျပးညီေပါ့ေနာ္ တစ္ႏိုင္ငံလံုး တိုင္ရင္းသား ႏိုင္ငံသားတိုင္းရင္းသား အားလံုးက ရခဲ့တာ။ အဲဒီ ရခဲ့တဲ့အေပၚမွာ ဦးေန၀င္းအစိုးရ တက္လာတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာေပါ့ေနာ္ ဒီဟာၾကီးကို မ်ိဳးစံု အေၾကာင္းျပျပီးေပါ့ေနာ္ ဒီဟာကိုမေပးဘူး။ ရခဲ့တဲ့ဟာေတြလည္းရွိတယ္။ အဲဒီ မေပးခဲ့တဲ့အေပၚမွာ   ဒီျပႆနာ ေပၚလာတယ္လို႕ ကြ်န္ ေတာ့္တို႕ဘက္က ယူဆတယ္။

BBC- မရွင္းတာက ဦးေန၀င္းတို႕လက္ထက္မွာ ခုနက စစ္ဆင္ေရးတို႕ဘာတို႕လုပ္တယ္။ ဘဂၤလာ ေဒ့ခ်္က ခိုး၀င္တဲ့လူေတြမ်ားတယ္။ ျပီးေတာ့မသမာမႈေတြရွီတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႕ ျပန္စီစစ္တယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕နားလည္းတယ္။ အဲဒီလို မဟုတ္ဘူးလား ဦးေဌး၀င္း။

ဦးေဌး၀င္း- ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေဒသမွာ ၁၉၉၃ ခုကပင္စျပီးေပ့ါ ဒီေန႕ ဒီခ်ိန္ကစျပီး နစက တပ္ဖြဲ႕ကို တရြာမွာ တစု-တပ္ဖြဲ႕ တစ္ခုစီထားျပီးေတာ့ ဒါထိမ္းသိမ္းခဲ့တာ ၀င္တယ္ဆိုလို႕ ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ႕ ေျပာ ရရင္ တစ္ေယာက္မွ မရွိဘူးလို႕ ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ႕ေျပာရမယ္။ ဘာျဖစ္လို႕လည္းဆိုရင္ ရခိုင္ေဒသမွာ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေတြေတာင္ တႏိုင္ငံလံုး ကခ်င္ျပည္နယ္အစ ဟိုထား၀ယ္အဆံုး သြားျပီးေတာ့ စီးပြား ရွာျပီးေတာ့ ဒီမွာလုပ္ငန္းမရွိတဲ့အတြက္ သြားေနတဲ့အခါမွာ ဒီလြတ္လပ္တဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံက ဘဂၤလီေတြက ဒီေထာင္ကို ၀င္ေနျပီး ေတာ့ လာေနတယ္ဆိုတာကေတာ့ ဘယ္လိုမွယုတၱိေဗဒအရ ဘယ္လိုမွ ျဖစ္ႏိုင္ ေျခမရွိတဲ့ တစ္ခုကို ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ႕ ဒီေနရာမွာတင္ျပခ်င္တယ္။

BBC- ဒါေပမဲ့ ဦးေဌး၀င္း ျဖစ္ေနတာက ရိုဟင္ဂ်ာလို႕ သူတို႕ကို သူတို႕ေခၚေနတဲ့လူေတြက ျမန္မာ ျပည္မွာ ၈ သိန္းေလာက္ရွိတယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ အခု ဘဂၤလာေဒ့ခ်္ ဒုကၡသည္ စခန္းမွာလည္း ရွိတယ္။ ကမၻာကလည္း အသိအမွတ္ျပဳထားတယ္ေလ အဲဒီလူေတြက ဘယ္ကေရာက္လာတာလည္း။

ဦးေဌး၀င္း- ေခတ္အဆက္အဆက္အရေပါ့ေနာ္ ဒါကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ထင္တာေပါ့ေနာ္ လက္ရွိက အားလံုး ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးကလည္း ျပီးခဲ့တဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ၂၄ ရက္ေန႕မွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ အမ်ိဳးသား လြတ္ေတာ္ မွာလည္း ရခိုင္အမ်ိဳးသားကိုယ္စားလွယ္ ၂ ေယာက္တင္ျပတဲ့ ေမးခြန္းေတြအေပၚမွာ ျပန္လည္ျပီးေတာ့ ေျဖၾကားခဲ့တာေတြ ရွိတယ္ခင္ဗ်ာ။ အဲဒီမွာ ႏိုင္ငံျခားသားဘယ္ေလာက္ ရခိုင္အမ်ိဳး သားဘယ္ေလာက္ ျပီးေတာ့မွေပါ့ေနာ္ တခါ ေဒသခံ မူဆလင္ အစိုးရအသိမွတ္ျပဳတာ ဘဂၤလီဆိုတာ ေပါ့ေနာ္ တင္ျပခဲ့တာ ရွိတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသားဆိုလို႕သာ စစ္ေတြခရိုင္မွာ ၅၀၀ ေက်ာ္နဲ႕ ေမာင္ေတာ ဘူးသီးေတာင္ေဒသမွာ ေမာင္ေတာခရိုင္မွာ ၂၉၀ ေက်ာ္ရွိတယ္ဆိုျပီးေတာ့ ျပည္ထဲေရး ဒုတိယ၀န္ၾကီး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေက်ာ္ဇံျမင့္က အတိအလင္းေျပာသြားတယ္။

BBC- အဲဒီေတာ့ ဦးေငြတို႕ တိုင္းရင္းသားေတြအေနနဲ႕ ကမန္တိုင္းရင္းသားေတြအေနနဲ႕ ရခိုင္ျပည္ ထဲမွာ ေနၾကတဲ့အေနအထားေတြနဲ႕ေကာ အခု ဦးေဌး၀င္းတို႕ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြက ဟုတ္သလား။ ဒီမွာ ျပည္ပက၀င္လာတဲ့ အခု သတင္းေတြထဲမွာေရာေျပာေနၾကတယ္။ ဘဂၤလီေတြ ရွိတယ္။ရွိတယ္ဆိုတာ လြတ္ေတာ္က ထြက္ခ်က္နဲ႕ တလြဲစီျဖစ္မေနဘူးလား ဦးတင္ေငြ။

တင္ေငြ- ကြ်န္ေတာ္တို႕သိတာက ဒီ အျပင္က၀င္လာတဲ့ လူေတြလည္းရွိပါတယ္။ ဒီမွာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ မျဖစ္မႈ ဆိုတဲ့အပုိင္းမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ကမန္တိုင္းရင္းသားေတြကို ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကပ္ျပား ထုတ္ ေပးတဲ့အေပၚမွာ ကမန္မဟုတ္တဲ့လူေတြကလည္း သက္ဆိုင္ရာ လ၀ကေတြနဲ႕ ပူးေပါင္းျပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဒီကတ္ကိုင္ထားတာေတြလည္း ေတြ႕ေနရပါတယ္။

BBC- ဦးတင္ေငြ အဲတာ ေတာ္ေတာ္မ်ားလား ျပႆနာျဖစ္ေလာက္ေအာင္ ေျဖရွင္းေလာက္ေအာင္ အဲဒါ မသမာျပီးေတာ့ တိုင္းရင္းသားလုပ္ထားတာ။

ဦးတင္ေငြ- ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ ကမန္လူဦးဦးေရက က်ဴး၀ါးကမန္က ကြ်န္ေတာ္ ၃၀၀၀၀ ၀န္းက်င္ ေလာက္ဘဲ ရွီမယ္လို႕ထင္ပါတယ္။ ကမန္မဟုတ္ဘဲ ႏိုင္ငံသား လက္မွတ္ကိုင္ေဆာင္ထားတာက ၂ သိန္းေက်ာ္ေလာက္ရွိမယ္လို႕ ခန္းမွန္းပါတယ္။

BBC- အဲဒါနဲ႕ ပတ္သတ္လို႕ေရာ ဦးရဲထြန္းတို႕ လြတ္ေတာ္အမတ္ေတြထဲမွာ ဒါေတြနဲ႕ ပတ္သတ္ျပီး ေတာ့ စီစစ္ေတြ႕ရွိလား။

ဦးရဲထြန္း- ကြ်န္ေတာ္တို႕ အခုေျပာတဲ့ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒနဲ႕ စီစစ္လိုက္မယ္ဆိုလို႕ ရွိရင္ ဘာသြားေတြ႕ႏိုင္သလဲဆိုရင္ အဲဒီလို ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္မရွိတဲ့ သူေတြကို ဘယ္သူေတြက လက္မွတ္ေတြ ထုတ္ေပးထားသလဲ ဆိုတဲ့ဟာပါ ကြ်န္ေတာ္တို႕ စစ္ေဆးေစခ်င္တယ္။ အဲဒီလို ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ခြင့္မရွိသူကို ကူညီတဲ့သူကို ေထာင္ ၇ ႏွစ္နဲ႕ဒဏ္ေငြ ၁ ေသာင္း ခ်ႏိုင္တယ္ဆိုျပီးေတာ့ ဒီဥပေဒမွာ ဆိုထားတယ္။ အက်င့္ပ်က္ျခစားေနတဲ့ ႏိုင္ငံ၀န္ထမ္းေတြကိုလည္း ဒီစစ္ဆင္ေရးမွာလည္း သူတို႕ကိုပါ ေဖာ္ထုတ္ျပီးေတာ့ အေရးယူေစခ်င္တယ္။ ဒါ မွသာလွ်င္ ဒီကြ်န္ေတာ္တို႕ေနာင္မွာ အေနာက္ဘက္ တံခါးက လံုျခံဳမႈ စိတ္ခ်မႈရလိမ့္မယ္လို႕ ကြ်န္ေတ္ာတို႕ယူဆတယ္။

BBC-အဲဒီမွာ ဥပေဒေၾကာင္းနဲ႕သာလုပ္မယ္လို႕ နယ္စပ္ေရးရာ ျပည္ေထာင္းစု၀န္ၾကီးေျပာသြားေတာ့ ဥပေဒက ဘယ္ေလာက္ခိုင္မာမႈရွိသလည္း ဦးေဌး၀င္းေျပာျပပါဦး။

ဦးေဌး၀င္း - ၈၂ ဥပေဒကို ဒါ ဥပေဒကက်ယ္ျပန္႕တဲ့့ အေလွ်ာက္ေပါ့ေနာ္ ၀န္ၾကီးဌာနအဖြဲ႕စည္းက ေပါ့ေနာ္ ဒီအေပၚမွာ မ်ိဳးစံု အဲကစားလို႕ရတဲ့ အခြင့္အေရးအေပၚမွာ လူေတြက ရသင့္ရထုိက္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြ၊ ရသင့္ရထိုက္တဲ့ ကတ္ျပားေတြကို မွန္မွန္ကန္ကန္မရရွိတဲ့ အေပၚမွာေပါ့ေနာ္ တစ္ဘက္ကလည္းတခါ ခ်ိန္ကိုက္ျပီးေတာ့ စြပ္စြဲလာတဲ့အေပၚမွာေပါ့ေနာ္ ဒီျပႆနာေရာ- ဒီဇာတ္လမ္းေတြေရာ ကြ်န္ေတာ္ျဖစ္တယ္လို႕ဘဲ အဲလိုဘဲ ကြ်န္ေတာ္ယူဆပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။

BBC- ခုနက ေျပာတဲ့အထဲမွာ မသာမႈေတြေၾကာင္းမို႕ ဒီတိုင္းရင္းသားခံထားတဲ့လူေတြက ၂သိန္း ေလာက္ကဘဲ ဒီကတ္ျပားေတြ ကိုင္ေဆာင္ထားတယ္လို႕ ကမန္အဖြဲ႕က ဦးတင္ေငြကေျပာေနျပီေလ အဲဒီဟာေကာ။

ဒီသံုးေသာင္းရွိတဲ့ ကမန္လူမ်ိဳးက ၂ သိန္းေလာက္ ဒီႏိုင္ငံသားကတ္ျပားရတယ္ဆိုတာ ႏိုင္ငံေတာ္ အဆင့္ရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြေတာင္ ေျပာဖို႕ေတာ္ေတာ္ခက္ခဲတဲ့ အေျခအေနမွာရွိပါတယ္ခင္ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ အဲဒီ ၂ သိန္းဂဏန္းကို ယံုလည္းမယံုပါဘူးလို႕ ကြ်န္ေတာ္ အဲလိုေျပာခ်င္ပါတယ္။

BBC- ဦးတင္ေငြတို႕က ဒါကို ဘယ္လိုေျပာႏိုင္တာလည္း။

ဦးတင္ေငြ- ကြ်န္ေတာ္တို႕ကေတာ့ ဒီမွာ ေတြ႕ေနရတာေတြရွိတယ္ေပါ့ေလ။ ဒီမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ကိုး ကြယ္တာကလည္း အစၥလာမ္ဘာသာ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီအေပၚမွာ အခါက်ေတာ့ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ျဖစ္သြားတဲ့ အေနအထားေတြအေပၚမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ရမ္းျဗဲဆိုရင္ ႏွစ္ၾကိမ္တိတိ မီးရိႈ႕ခံရပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ကမန္ကို ခုတံုးလုပ္ျပီးေတာ့ ဒီအေပၚမွာ ထြက္ေပါက္တခုအေနနဲ႕ အသံုးျပဳေနၾကတယ္ ဆိုတဲ့ ဒီဘက္ ႏိုင္ငံေရးအသိုင္းအ၀ိုင္းေတြထဲမွာ ၾကားေနရပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕က။ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္တို႕ဘာေတြ ေျပာထားတာေတြလည္းေတြ႕ရပါတယ္။

BBC- ဘာေျပာလည္း ေဒါက္တာေအးေမာင္တို႕က

ဘဂၤလီတစ္ေယာက္က ကမန္ျဖစ္သြားတယ္ေပါ့ေလ။ တရားဥပေဒအရ လာဒ္ေပးလာဒ္ယူ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႕ လုပ္ယူသြားၾကတယ္လို႕ဘဲ ကြ်န္ေတာ္တို႕ယူဆပါတယ္။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ဒီအေပၚမွာ ကမန္တိုင္း ရင္းသားေတြအေနနဲ႕က နစ္နာတာေပါ့။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တိုင္းရင္းသား ၇ခုထဲမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕က ရခုိင္ျပီးရင္ ကမန္ပါ။ တခ်ိဳ႕ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြကလည္းကမန္ မွတ္ပံုတင္ကို ကမန္မဟုတ္တဲ့ လူေတြ ယူထားတာနဲ႕ ပတ္သတ္ျပီးေတာ့ သံသယျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာေတြ ေတြ႕ေနရတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာကို ဆိုလိုတာပါ။

BBC- ဦးရဲထြန္း ေဒၚစုတို႕နဲ႕ ဒီ တိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႕ ေတာ့ ဒီ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုး အႏႈန္းတို႕ ဒီျပသနာတို႕ကို အေျခခံအားျဖင့္ ဘယ္လိုကိုင္တြယ္ၾကမယ္လို႕ ေျပာၾကလည္း။

ဦးရဲထြန္း- ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေဆြးေႏြးတာမွာ ထူးျခားတာတစ္ခုကေတာ့ အခု ရခိုင္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥတခုတည္း မဟုတ္ဘဲ ျပည္ေထာင္စုအေရးျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ဒီဟာကို ကြ်န္ေတာ္တို႕ဘဂၤလာေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံက အျမဲလိုလိုဘဲ သူတို႕နဲ႕ မဆိုင္ဘူး ဆိုျပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ႏိုင္ငံရဲ႕ တိုင္းရင္းသားအေရးဆိုျပီးေတာ့ ပံုစံမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ အျမဲတမ္း ပုတ္ ထုတ္ေလ့ရွိတယ္။ ဒါနဲ႕ပတ္သတ္လို႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မေန႕က ေဆြးေႏြးသြားတဲ့ ရပ္တည္ ခ်က္နဲ႕ ပတ္သတ္ျပီးေတာ့ ဒါ ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္စပ္ျပႆနာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႕လို႕ ဘဂၤလာေဒ့ခ်္ အစိုးရကလည္း အေရးတယူ တာ၀န္ယူသင့္တယ္ ေပါ့ေနာ္။

BBC- ဦးေဌး၀င္းတို႕က ဒါကိုလက္ခံလား။

ဦးေဌး၀င္း- ဒါကေတာ့ အားလံုးက ၀ိုင္း၀န္းျပီးေတာ့ အေကာင္းဆံုး အေျဖတခုရေအာင္ ေျဖရွင္းရမယ္ လို႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕က ခံယူပါတယ္။

BBC- အခု နယ္ဆင္းျပီးေတာ့ ေပါက္ေတာ္မွာဆိုရင္ သန္ေခါင္စာရင္းေကာက္ျပီးေတာ့ လူစာရင္းေတြ စစ္ေနျပီးေလ အဲသလိုလုပ္ရင္ ျပႆနာဟာ ဥပေဒနဲ႕အညီျဖစ္သြားႏိုင္လား ပိုျပီးေတာ့ ေျပလည္သြားႏိုင္လား။

ဦးေဌး၀င္း- ႏိုင္ငံသား ကိစၥကိုေတာ့ အျမန္ဆံုးေျဖရွင္းတာဟာ ေကာင္းတဲ့အခ်က္ပါဘဲ။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဒါ ျပသနာေတြက ေတာက္ေလွ်ာက္ ဟိုကေလးေတြကေပါ့ေနာ္ ပညာသင္လို႕မရ၊ သြားလို႕လာလို႕မရ ဆိုတာ ေခတ္အဆက္ဆက္မွာေပါ့ေနာ္ ၆၅-၇၀ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ အဲဒီေဒသမွာရွိတဲ့ ေဒသခံ မူဆလင္ေတြက ေပါ့ေနာ္ ရသင့္ရထုိက္တဲ့ ကပ္ျပားေလးေတြမရတဲ့ အေပၚမွာေပါ့ေနာ္ အဲဒီအေပၚမွာ တမ်ိဳးထင္လာတယ္ အဲဒီအေပၚမွာ ႏိုင္ငံသားေတြ ဘာေတြ ရသင့္ရထုိက္တဲ့အေပၚမွာ အဲဒီႏိုင္ငံသား ေပးလိုက္လိုက္ရင္ အဲဒီအေျခအေနေတြက ဒီကိစၥေတြ အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းက ေျပလည္သြားမယ္။ တစ္ဘက္ကလည္း ဘာမွ အျမင္ေစာင္းစရာမရွိေတာ့ဘူးေပါ့ေနာ္။

BBC- အဲလို စီစစ္လို႕ရွိရင္ သူတို႕မွာ အေထာက္အထားေတြ ျပစရာ အခက္အခဲရွိေတာ့ သူတို႕ရပါမ လား လို႕လည္းေျပာတယ္။ ဒါသူတို႕ ကႏိုင္ငံသားေတြလို႕လည္း ေျပာတယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္အခ်က္အ ေပၚမွာ အေျခခံျပီး ႏိုင္ငံသားေတြလို႕ ေျပာတာလည္း။

ဦးေဌး၀င္း- အေထာက္အထားနဲ႕ ႏိုင္ငံသားနဲ႕ေတာ့ တခါတေလ မဆိုင္ဘူးခင္ဗ် ႏိုင္ငံသားဆိုတာ ဒီလူေတြက ဥပမာ ေပါက္ေတာတို႕ ေျမာက္ဦးတို႕မွာ ၁၉၄၂ ခု ႏွစ္ကတည္းကတခါ ဒီျပသနာေတြ အၾကီးအက်ယ္တက္ျပီးေတာ့ အဲဒီေဒသကလူေတြ အမ်ားၾကီး ဒီဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာမွာ ေရာက္သြားတဲ့လူေတြ အမ်ားၾကီးရွိခဲ့တယ္။ အဲဒိေခတ္က လြတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေတာင္ ေမးခဲ့တာရွိတယ္။ ပါလီမာန္ေခတ္မွာ ေမးခဲ့တာ။ ဒီေဒသက လူေတြက ေက်ာက္ေတာ္၊ ေျမာက္ဦး၊ မင္းျပားက ဒီဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာကို ေရာက္လာတာရွိတယ္။ ဒီလူေတြကို ဘယ္ေတာ့ နဂိုေနရပ္ကို ျပန္ေခၚသြားမွာလည္းလို႕ ေမးခဲ့တာရွီတယ္။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေျဖခဲ့တာက ေဒသတည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းမွဘဲ ျပန္ေခၚသြားမယ္ဆိုျပီးေတာ့ ျဖစ္သြားေသးတယ္။

BBC- ဒါေပမဲ့လို႕ ေမာင္ေတာမွာ အခု ႏိုင္ငံတကာသတင္းေတြထဲမွာပါတယ္။ ေလွေတြနဲ႕ထြက္ေျပးၾက တယ္။ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြဟာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြပါဆိုျပီးေတာ့ မေလးရွားေရာက္ ယိုးဒယားေရာက္ အဲဒီဟာေတြကေကာ ဘာလူမ်ိဳးေတြလည္း ဘာေၾကာင့္မို႕လို႕ ဒီျပႆနာေတြဟာ ျဖစ္ေနတာလည္း။

ဦးေဌး၀င္း- ေဒသခံမူဆလင္ေတြက နွစ္ေပါင္း ၂၀ -၃၀ လံုးလံုး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မရွီဘဲ ပညာလည္း သင္ လို႕မရေတာ့ ရရာလမ္းေၾကာင္းမွာ ေသမယ္ဆိုတာ သိရဲ႕သားနဲ႕ ထြက္ေျပးတဲ့ လူေတြဘဲ ျဖစ္ၾကပါ တယ္။

BBC- အဲဒါဆိုရင္ အခုဒီဟာေတြကို စီးစစ္လိုက္ရင္ေတာ့ အဲဒီလူေတြက ဘာျဖစ္လာမွာလည္း။

ဦးေဌး၀င္း- ထြက္ေျပးတဲ့လူေတြက ဟိုဘက္ကို ထြက္ေျပးေနျပီေလ သူတို႕ရဲ႕ မိဘေတြ ေဆြမ်ိဳးသား ခ်င္းေတြက ကြ်န္ေတာ္တို႕နဲ႕အတူအဲဒီေဒသမွာရွိေနတာဘဲ။

BBC- တိုင္းျပည္ရဲ႕အေရး ျပည္ေထာင္စုအေရးကို တကယ္ဘဲ ဦးစားေပးျပီးေတာ့ ေျပာၾကမယ္ဆိုရင္ ဦးရဲထြန္းတို႕က ဒါေတြကို လြတ္ေတာ္မွာေဆြးေႏြးလား ျပည္ေထာင္စုအေရး ဆိုရင္ ဘယ္လိုလုပ္ၾက မွာလည္း။

ကြ်န္ေတာ္တို႕အခု အစိုးရက ၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒနဲ႕အညီ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္-တိတိ က်က် လုပ္မယ္ဆိုရင္ တကယ္တမ္းႏိုင္ငံသားျဖစ္တဲ့လူေတြကိုလည္း သြားခြင့္လာခြင့္ ပညာသင္ခြင့္ ကိုလည္း တကယ္ေပးဖို႕လိုတယ္။ အဲဒီဘက္က ႏိုင္ငံသားလက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားသူျဖစ္ေစ၊ မကိုင္ထားသူျဖစ္ေစ ျပည္မကိုလာဖို႕မွာလည္း သိပ္အခက္အခဲရွိတယ္။ ပညာသင္ဖို႕မွာလည္း သြားခြင့္လာခြင့္ လက္မွတ္ကေလးယူရတာကအစ အခက္အခဲရွိတယ္ဆိုတာကို ကြ်န္ေတာ္တို႕ၾကား ေနရတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒနဲ႕ စီစစ္ျပီးတဲ့အခါမွာ တိတိက်က်ျပတ္ျပတ္သားသား သိ လာတဲ့အခါမွာ ႏိုင္ငံသားမဟုတ္တဲ့သူေတြကိုလည္း ခိုး၀င္လာတဲ့သူအျဖစ္နဲ႕ ေထာင္ဒဏ္ အျပစ္ေပး သင့္တာ ေပးမွာျဖစ္သလို ဒီႏိုင္ငံသားလက္မွတ္ကို အေထာက္အထားမရွီဘဲနဲ႕ ကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့  ကိစၥေတြနဲ႕ ပတ္သတ္ရင္လည္း ဘယ္သူကထုတ္ေပးသလည္း ဆိုတဲ့ဟာကို စီစစ္ေဖာ္ထုတ္ျပီးေတာ့ တာ၀န္ရွိတဲ့သူေတြကို ပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုလည္း အေရးယူဖို႕ ေနာက္တခါ ႏိုင္ငံသားလက္မွတ္ ရျပီးေတာ့ တစ္ကဲ့အေထာက္အထားရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုလည္း သူရဲ႕အခြင့္အေရးအရ သြားခြင့္လာခြင့္ ပညာသင္ခြင့္ကိုလည္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ထင္သာျမင္သာေပးဖို႕ ေရြ႕ေျပာင္းေနထိုင္ခြင့္ ေပးဖို႕ အဲသလို ကြ်န္ေတာ္တို႕အေနနဲ႕ ျဖစ္ေစခ်င္တာေပါ့ေလ အဲဒီဆိုေတာ့ ဒီေနရာမွာဘဲ စုျပံဳျပီးေတာ့ ရခိုင္တိုင္း ရင္းသားေတြနဲ႕ ျဖစ္ေနတဲ့ ျပသနာလည္းေလွ်ာ့သြားလိမ့္မယ္လို႕ ယူဆရတာေပါ့။

BBC- ဦးတင္ေငြ ခုနက ေျပာတာေလ ဘာသာေရးအရ ခြဲျခားဖိႏွိပ္မႈရွိေနတယ္သေဘာလား။

ဦးတင္ေငြ -ရွိခဲ့ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ကအထိက ကြ်န္ေတာ္တို႕ကမန္ေတြေရာ သြားလို႕လာလို႕ မရၾကပါဘူး။ တျခားတျခား မူဆလင္ေတြေရာေပါ့ေလ။ ကြ်န္ေတာ္အေနနဲ႕ ေျပာခ်င္တာက ဒီဟာက တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေၾကာင္းလို႕ ယူဆပါတယ္။

BBC- အဲေတာ့ ဦးေဌး၀င္း ေနာက္ဆံုးသံုးသပ္ေပးပါ။

ဒီဟာ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရကဘဲေနျပီးေတာ့ ဒါကို အဓိကထားျပီးေတာ့ စီမံေဆာင္ရြက္ဖို႕လိုတယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ္က ဒါေပါ့ေနာ္ ထင္ျမင္ယူဆတယ္။

http://www.bbc.co.uk/burmese/multimedia/2012/11/121108_bd_citizenlaw.shtml