ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္ရွိ ဒုကၡသည္မ်ား

ဦးေက်ာ္ဇံသာ

28.11.2012

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့အေရး မ်က္ေမွာက္ေရး ရာ ေဆြးေႏြးခန္းမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္-ျမန္ မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံနယ္စပ္ မွာ ႏုိင္ ငံမဲ့ျဖစ္ေနၾကတဲ့ ဒုကၡသည္မ်ားအေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံ အၾကား မတူကြဲျပားမႈေတြကို ဗီြအိုေအ သတင္းဌာ န ဘဂၤလီဘာသာစကား ဌာနမွဳး Ruquia Haider ႏွင့္ ဦးေက်ာ္ဇံသာက ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ ထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ Ruquia ခင္ဗ်ာ။ အခု ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တံခါးဖြင့္လွစ္လိုက္ၿပီး တဲ့ ေနာက္ပိုင္းဆို ပါေတာ့။ ျမန္ မာႏိုင္ငံဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြႏွင့္ အျပန္အလွန္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္အခ်င္းခ်င္း ထိပ္တန္းအရာရွိႀကီးေတြ အခ်င္းခ်င္း ခရီးသြားလာၾကတယ္။ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈ ျပသလာတာေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံႏွင့္ အဲဒီလို သြားလာတာမ်ိဳး သိပ္မေတြ႔ရပါဘူး။ ထိုင္းႏွင့္ ရွိတယ္။ တရုတ္ႏွင့္ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီလို သြားလာမႈေတြ။ အိႏၵိယႏွင့္လည္း အဲဒီလို သြားလာမႈေတြ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွင့္ ဒီေလာက္ နီးနီးကပ္ကပ္ေနၿပီးေတာ့ ဘာေၾကာင့္မ်ား သြားလာမႈေတြ မရွိဘူးလို႔ ထင္ပါသလဲ။

Ruquia Haider ။ ။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဟာ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ အထူးသျဖင့္ အိမ္နီး ခ်င္းႏုိင္ငံေတြႏွင့္ ရင္းရင္းႏွီိးႏွီိး ဆက္ဆံပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မၾကားေသးခင္က က်မတိုိ႔ေတြ ျမင္ခဲ့ရ သလို ျမန္မာႏိုင္ငံက ဗုဒၶဘာသာဝင္အမ်ားစု ေနထိုင္တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ခဲ့ရတဲ့အတြက္ ရိုဟင္ဂ်ာမြစ္စလင္ေတြ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္ဘက္ကို ထြက္ေျပးလာႀကပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးဟာ မၾကာခဏ ျဖစ္ေနႀကပါ။ ဒီျပႆနာဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကာျမွင့္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ တေလာတုန္းကဆိုရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဒီဒုကၡသည္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို သြယ္ဝိုက္ၿပီးေဝဖန္ေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဒါဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ျပႆနာမဟုတ္ ဘူး။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ျပႆ နာတာ ျဖစ္တယ္လို႔ တံု႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ေပၚေပါက္လာကတည္းက ရိုဟင္ဂ်ာမြစ္စလင္ေတြဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ျပႆနာႀကံဳတိုင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကို ထြက္ေျပးခဲ့ၾကပါ တယ္။ ျမန္မာျပည္တြင္း ျပႆနာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ကူးစက္ေနတာပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ပါျပီ။ ဒီိလူေတြက ျမန္မာျပည္က ျဖစ္တယ္လို႔ Ruquia က ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္ မာျပည္သူေတြဘက္က ျမန္မာဘက္ကလည္းပဲ ဒီလူေတြဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က ဝင္လာတာျဖစ္ တယ္။ ေရွးတုန္းကတည္းက ျမန္မာျပည္မွာ ေနထိုင္ေပါက္ဖြားလာတဲ့ မြစ္စလင္ေတြ ရွိေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က နယ္စပ္ျဖတ္ၿပီး ဝင္လာတဲ့ လူေတြက မ်ားတယ္။ အခု ျပႆနာျဖစ္တာက ဒီလူေတြေၾကာင့္လို႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။

Ruquia Haider ။ ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝါဒရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ကိုးကားရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဆိုတာဟာ ၁၉၇၁ ၾကမွ ေပၚထြန္းလာတာပါ။ ဒီလူေတြဟာ ဘယ္လိုလုပ္ျပီိး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံက ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလဲ။ ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္ခ်င္းက ထိေနေတာ့ သူတို႔မွာ ျပႆနာရွိရင္၊ အလုပ္အကိုင္ လိုခ်င္ရင္ ျဖတ္လာႀကတာပါဘဲ။ ဒီနယ္စပ္ကို ပိတ္ဖို႔က သိပ္ခက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ဟာ နယ္စပ္ျဖတ္ဝင္လာျပီး ႏွစ္ကာလၾကာေတာ့ သူတို႔ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသားေတြလို႔ ေျပာလာၾကပါတယ္။ ဒါကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရက လက္မခံပါဘူူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ျမန္မာဘက္ကလည္း ဒီအတိုင္းဘဲ ေျပာတာပါပဲ။ ဒီလူေတြက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကေနၿပီး ဝင္ေရာက္လာတယ္။ ၾကာလာေတာ့ သူတို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံသားဆိုၿပီး ေျပာေနႀကတယ္။ ဒါကို လက္မခံဘူးလုိ႔ ဆိုပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။
Ruquia Haider ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ အျပန္အလွန္ ဒီလိုဘဲ အျပစ္တင္ေနႀကတာပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္-အိႏၵိယနယ္စပ္မွာလည္း ဒီလို ျပႆနာမ်ိဳး ရွိေနတယ္ မဟုတ္ဘူးလား ခင္ဗ်ာ။

Ruquia Haider ။ ။ မရွိပါဘူး။ လံုးဝမရွိပါဘူး။ အိႏၵိယအစိုးရကေတာ့ တခါတခါ စြပ္စြဲပါတယ္။ အစိုးရလက္နက္ကိုင္ေတြကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္မွာ ေလ့က်င့္ေပးတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ တခ်ိဳ႕ နယ္စပ္ျဖတ္ ဝင္ေရာက္လာႀကတယ္။ နယ္စပ္ေဒသမွာ ေနၾကတယ္လို႔ ေျပာတာရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ျဖစ္ေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ျပႆနာေလာက္ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ ဘယ္တုန္းကမွ မျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Dipu Moni က ဒီျပႆနာဟာ ေရရွည္ျပႆနာႀကီးလို႔ ေျပာေနတာပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျမန္မာဘက္ကလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က ဝင္လာတဲ့ လူေတြ လူဦးေရတိုးပြားႏႈန္းႏွင့္ နယ္ခ်ဲ႕ၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္ဘက္က နယ္ေျမေတြကို သိမ္းပိုက္လာေနတယ္။ ဒါဟာ ေရရွည္ျပႆ နာ ျဖစ္လာေနၿပီလို႔ ေျပာပါတယ္။

Ruquia Haider ။ ။ လူဦးေရ မ်ားလာတာႏွင့္အမွ် အလုပ္အကိုင္ေတြ၊ လုပ္ငန္းကိုင္ငန္းေတြ လိုအပ္လာပါ တယ္။ ဒီကတဆင့္ ျပႆနာေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာတခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ဝင္လာတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ပတ္စ္ပို႔ ယူတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္လို ႏိုင္ငံမ်ိဳးမွာက ပတ္စ္ပို႔ ရဖို႔ သိပ္လည္းမခက္ခဲ ပါဘူး။ ျပီးေတာ့ သူတို႔ အလုပ္အကိုင္ ရသြားႀကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕လည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ပတ္စ္ပို႔ႏွင့္ အေရွ့အလယ္ ပိုင္းေတြကို သြားႀကပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အေရွ ႔အလယ္ပိုင္းတင္မက အိမ္နီးခ်င္း ျမန္မာ၊ အိမ္နီးခ်င္း တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြ  အေရွ ႔ေတာင္အာရွႏိုင္ငံေတြကလည္း ေျပာပါတယ္။ ဒီလူေတြဟာ ျမန္မာကို ခဏဝင္တယ္။ ၿပီိးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေမာင္းထုတ္ခံရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြပါ ဆိုျပီးေတာ့။ အေရွ ႔ေတာင္အာရွဘက္ကို သူတို႔ ခရီိးဆက္ျပီးေတာ့ သြားေနၾကတယ္။ ဒါမ်ိဳးေတြကိုလည္း ေထာက္ျပေျပာေနၾကတာလည္း ေတာ္ေတာ္ၾကားေနရပါတယ္။

Ruquia Haider ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ႏိုင္ငံမဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြပါ။ သူတို႔ကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာလည္း တရားဝင္ လက္မခံဘဲ ျမန္မာႏုိင္ငံကလည္း ေမာင္းထုတ္ေနတာပါ။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ကင္းမဲ့တဲ့ အေျခအေနပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တကယ္ေတာ့ သူတို႔က ဘဂၤလီေတြႏွင့္ ဘာသာစကားလည္း တူတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈ စရိုက္သဘာဝလည္း တူညီၾကပါတယ္။ ဒါေႀကာင့္ သူတို႔ကို ျမန္မာဘက္က သူတို႔ကို ဘဂၤလီမြစ္စလင္လို႔ပဲ ေခၚေဝၚသံုးႏႈန္းပါတယ္။

Ruquia Haider ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ မြစ္စလင္ေတြပါ။ ဘာသာစကားအရ နည္းနည္း ကြဲလြဲပါတယ္။ ဘဂၤလား မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ လူေတြဟာ အရပ္ေဒသတစ္ခုမွာ အၾကားႀကီးေနလာရင္ အဲဒီစရိုက္သဘာဝအတုိင္း ျဖစ္သြားတာပါပဲ။ ဥပမာ ဒီအေမရိကားမွာလည္း မိဘေတြေျပာင္းေရႊလာၿပီး ဒုတိယမ်ိဳးဆက္ဟာ အေမရိကန္ျဖစ္သြားၾကပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ အဲဒါကို ၾကည့္ရင္ ျမန္မာဘက္ကလည္း ေျပာတာက ဒီနယ္စပ္ေဒသက လူေတြဟာ ျမန္မာစကားကိုလည္း လံုးဝနားမလည္ဘူး။ ေဒသသံုး ရခုိင္စကားကိုလည္းဘဲ နားမလည္ၾကဘူးလို႔ ဆိုႀကပါတယ္။
သူတို႔ဘာသာစကားဟာလည္း ဘဂၤလီ Chittagonian Dialect ၊ Chittagon ေဒသသံုး ဘာသာစကားကိုပဲ ေျပာဆိုေနၾကတယ္လို႔ သူတို႔ ေထာက္ျပပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒါဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသား မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလု႔ိ သူတို႔ ေျပာႀကပါတယ္။
Ruquia Haider ။ ။ ဒါမ်ိဳးေတြက ဟုတ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီႏိုင္ငံမဲ့ ျဖစ္ရတဲ့သူေတြ ဘယ္ဘက္ႏိုင္ငံကလည္း ဆိုတာေတာ့ ထားလိုက္ပါေတာ့။ ဒါေပမဲ့ အခုအခါမွာ သူတို႔ ဒုကၡေရာက္ေနရတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီဟာကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဘာေၾကာင့္ လက္ခံဖို႔ ျငင္းေနသလဲ။ ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီကယ္ဆယ္ဖို႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈျပတဲ့ အေနႏွင့္။ ႏိုင္ငံတကာကလည္း ဒါကို ဖိအားေပးေနၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

Ruquia Haider ။ ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဟာ လူဦးေရ အဆမတန္ပိုလွ်ံေနတဲ့ ႏိုင္ငံပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီျပႆနာကို ပါဝင္ကိုင္တြယ္ဖို႔ သိပ္အခက္အခဲရွိတယ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရက ေျပာပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဟာလည္း ဒီအတြက္ ႏုိင္ငံတကာေထာက္ခံမႈကို ရွာေနပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွာေတာ့ သူတို႔က ဒီျပႆနာကို ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒဆိုတာ ရွိတယ္။ အဲဒီ ဥပေဒအရ ကိုင္တြယ္မယ္။ ဒီဥပေဒအရ ဝင္ေရာက္လာျပီးတဲ့လူေတြရဲ႕ တတိယမ်ိဳးဆက္ကို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္လက္ခံမယ္။ အဲဒီမွာ မပါတဲ့လူေတြအတြက္ေတာ့ ဘယ္လိုေျဖရွင္းသင့္တယ္ ထင္ပါသလဲ။ အဲဒီေတာ့။

Ruquia Haider ။ ။ ဒီကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရတို႔ ဘယ္လို လုပ္သင့္သလဲ ဆိုၿပီး အႀကံေပးရတာ သိပ္ခက္ပါတယ္။ ႏွစ္ဘက္စလံုး လက္ခံႏိုင္တဲ့ အလယ္လမ္းတစ္ရပ္ ရွာသင့္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ ကမာၻေပၚက စစ္မဲ့ျဖစ္ပြားေနတဲ့ အရပ္ေဒသေတြမွာ တရားဝင္ေနထိုင္သူထက္ ဒုကၡသည္ အေရအတြက္က ပိုမ်ားလာေနပါတယ္။ ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္မွာလည္း အဲဒီလို ျဖစ္လာတာ ေတြ႔ေနရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလူေတြကို လူသားခ်င္းစာနာၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံ ညိွႏႈိင္းေဆြးေႏြးသင့္ပါတယ္။ အဆင္ေျပမယ့္ နည္းလမ္းရွာသင့္ပါတယ္။ အခုေတာ့ တစ္ႏိုင္ငံႏွင့္ တစ္ႏိုင္ငံ အျပန္အလွန္ လက္ညိဳးထိုးေနၾကပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က သူတို႔ကို စခန္းဖြင့္ၿပီးေတာ့ ကယ္ဆယ္ေထာက္ပံ့ထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာအကူအညီ ရယူၿပီးေတာ့ တဆင့္ ျပန္ေပးကမ္းေနတယ္။ ဒါမ်ိဳးကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဘာေၾကာင့္ မလုပ္ႏိုင္တာလဲ။ ဘာေၾကာင့္ လက္မခံဘူးလဲ အဲလိုလုပ္ေပးဖို႔။

Ruquia Haider ။ ။ ဒါေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာက ဒီလူေတြကို လက္ခံထားရွိဖို႔ ေျမမရွိပါဘူး။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဟာ ေသးေသးေလးပါ။ ဒါကိုလည္း ထည့္စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွာ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာႏွင့္ သန္ေခါင္းစာရင္းကို ဘယ္ေလာက္တစ္ႀကိမ္ ေကာက္ယူပါသလဲ။ ဘယ္လို ေကာက္သူသလဲဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္။
Ruquia Haider ။ ။ ၁၀ ႏွစ္ တစ္ႀကိမ္ ေကာက္ယူပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ သူတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒေကာ ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။ အခု ျပႆနာျဖစ္ရတဲ့ နယ္စပ္ေဒသက လူေတြကို ဘယ္လိုသေဘာထားပါသလဲ။ သူတို႔ ဥပေဒအရ။

Ruquia Haider ။ ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရဟာ သူတို႔ရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြႏွင့္အညီ သန္ေခါင္းစာရင္း ေကာက္ယူပါတယ္။ တစ္အိမ္တက္တစ္အိမ္ဆင္း ဝင္ေရာက္ျပီး ဘယ္သူက ဘယ္ေရာက္ေနတယ္ စသျဖင့္ စစ္ေဆးပါတယ္။ သူတို႔က ဒါကို စနစ္တက်လုပ္ၾကပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္သိခ်င္တာက နယ္စပ္ေဒသက လူေတြကို စီစစ္သတ္မွတ္တဲ့ကိစၥပါ။ ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ တတိယမ်ိဳးဆက္လား ဆိုတာကို ၾကည့္မယ္။ ဟုတ္တယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳမယ္။ ဒါသူတို႔ ဥပေဒအတုိင္းလုပ္တာေပါ့။ ဆိုေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကေကာ ဘယ္လို ခြဲျခားစီစစ္ပါသလဲ။

Ruquia Haider ။ ။ ဒီကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးလို႔ေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရမွာ သီးျခားမူဝါဒ ထားရွိတယ္လို႔ က်မ မထင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔မွာ ျပတ္သားတဲ့ နည္းလမ္းတစ္ခုႏွင့္ ကိုင္သြယ္လိမ့္လို႔ေတာ့ ထင္ပါတယ္။ ဒီနယ္စပ္ေဒသက လူေတြႏွင့္ ပတ္သက္လို႔ေလ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တကယ္ေတာ့ ဒီလူေတြဟာ ဘာသာစကားအားျဖင့္လည္းပဲ ဘဂၤလီဘာသာစကားရဲ႕ Regional Dialect တစ္မ်ိဳးေပါ့ ခင္ဗ်ာ့။ ေဒသသံုး ဘာသာစကားခြဲ အသံခြဲဘာသာစကားကို ေျပာတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈ အသြင္အျပင္အားျဖင့္လည္းပဲ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသားေတြႏွင့္ တူညီႀကတယ္ဆိုေတာ့ သန္ေခါင္းစားရင္း ေကာက္တဲ့ေနရာမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသား ဟုတ္မဟုတ္ ဘယ္လို ခြဲျခားေကာက္ပါသလဲ။ သူတို႔က။

Ruquia Haider ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ Regional Dialect ေလသံကြဲ ဘာသာစကား ျဖစ္ပါတယ္။ က်မ တစ္ခုရွင္းျပပါ့မယ္။ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ လြတ္လပ္ေရးစစ္ပြဲတုန္းက ပါကစၥတန္ဘက္သားတခ်ိဳ႕က ပါကစၥတန္ဘက္ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ႀကတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာဘဲ ရွိေနခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲတုန္းက Geneva Camp လိုု႔ေခၚတဲ့ ကုလသမဂၢ စခန္းေတြမွာပါ။ အခု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံေပၚေပါက္ျပီး ၄၁ ႏွစ္ၾကလာတဲ့ အထိ အဲဒီမွာ ရွိေနၾကစဲပါ။ ပါကစ္စတန္ဘက္က လက္ခံရင္ ပါကစၥတန္ကုိသြားဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကဆဲပါ။ ဒါေပမယ့္ တခ်ိန္တည္းမွာဘဲ သူတို႔ရဲ႕ ဒုတိယမ်ိဳးဆက္ေတြဟာ ဘဂၤလီ ယဥ္ေက်းမႈစရိုက္ေတြႏွင့္ ႀကီးျပင္းလာျပီးေတာ့ စခန္းထြက္ခြာျပီး တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ အလုပ္အကိုင္လုပ္ရင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ျပည္သူေတြႏွင့္ ေရာေႏွာသြားႀကပါၿပီ။ ျမန္မာဘက္ကလာတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြလည္း တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ဒီလို ျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ စစ္ပြဲဆိုလို႔ အဲဒီတုန္းက ၁၉၇၁ မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ စစ္ပြဲျဖစ္ေနေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က ျပည္သူအမ်ားအျပားဟာ ျမန္မာဘက္ကို ထြက္ေျပးလာႀကတယ္လို႔ ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားေတြကိုလည္း လူတခ်ိဳ႕က ေထာက္ျပေနာကပါတယ္။ ဒီိရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းဘက္မွာ လူဦးေရတိုးပြားလာတာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့။

Ruquia Haider ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏွင့္ အိႏၵိယဘက္ကို ထြက္ေျပးဝင္ေရာက္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ထဲက အမ်ားစုဟာ ေနာက္ပုိင္းမွာ လြတ္လပ္ေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံထဲကို သူတို႔ ျပန္ဝင္လာၾကပါတယ္။ ပါကစၥတန္ဘက္ ေရာက္ေနတဲ့လူေတြလည္း ျပန္လာၾကပါတယ္။

http://burmese.voanews.com/content/news-analysis-burma-bangladesh/1554941.html