ေက်ာက္ျဖဴ ေရႊသဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔ပုိက္လုိင္း ရပ္တန္႔ေရး လႈပ္ရွားမႈ စတင္

Rakhine Citizen Journalists

ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕၌ တည္ေဆာက္ေနသည့္ ေရႊသဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းကုိ ရပ္ဆိုင္းေပးရန္ ျပည္တြင္း အေျခစိုက္အဖြဲ႔ ၁၂ ဖြဲ႔က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ ေတာင္းဆိုလိုက္ေၾကာင္း ဧရာ၀တီ သတင္းဌာနတြင္ ေဖာ္ျပသည္။

ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ေရႊသဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း၊ ေရနံပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာျပည္သူတို႔၏ သေဘာထား ထုတ္ျပန္ခ်က္ဟူေသာ အခ်က္ ၇ ခ်က္ျဖင့္ ဂက္စ္ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းထားေရး ေအာက္တိုဘာလ ၁ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲျဖင့္ ေၾကညာခ်က္၌ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ပ်က္စီးမႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ၊ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ဘ႑ာေငြကိစၥတို႔ ပြင့္လင္းျမင့္သာမႈ မရွိျခင္းတို႔အား ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္ထားသည္။

ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ရွိ စီမံကိန္းမ်ားအနက္ အမ်ားစုမွာ ၿပီးစီးလုနီးပါးရွိေနၿပီး ရခိုင္႐ုိးမႏွင့္ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းရွိ ကခ်င္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA ) ထိန္းခ်ဳပ္ရာ ေဒသတို႔၌သာ က်န္ရွိေၾကာင္း စိမ္းေရာင္စို (မႏၲေလး) အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ကုိတင္သစ္က ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။

စီမံကိန္း မစရေသးသည့္ ေဒသမ်ားတြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈႏွင့္ လူမႈဘ၀ ထိခိုက္မႈမ်ားကုိ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ၾကားခံအဖြဲ႔မ်ားက ေလ့လာစစ္မႈ ျပဳလုပ္ၿပီးမွသာ စီမံကိန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။

ေရႊဂက္စ္ စီမံကိန္းႀကီးမ်ားအား တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အႀကီးဆုံးကုမၸဏီတခုျဖစ္ေသာ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသား ေရနံေကာ္ပိုေရးရွင္း (China National Petroleum Corporation – CNPC) ကုမၸဏီက ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ကုိရီးယား၊ အိႏၵိယ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္း ကုမၸဏီအမ်ားအျပားက စီမံကိန္းအလိုက္ တည္ေဆာက္လ်က္ရွိသည္။

ျမန္မာအစိုးရသည္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းမွ တႏွစ္လွ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ဒသမ ၂ ဘီလီယံ ႏွစ္စဥ္ ရရွိမည္ျဖစ္ၿပီး
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ရခိုင္ကမ္းလြန္ေဒသမွ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔မ်ားအား ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ အထိ ၀ယ္ယူခြင့္ ရရွိမည္ျဖစ္သည္။

ထိုစီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ အစိုးရတို႔အၾကား ခ်ဳပ္ဆိုထားသည့္ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အလက္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား၊ ပိုက္လိုင္း ေဘးအႏၲရာယ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆာင္ရြက္ထားမႈ၊ ပိုက္လိုင္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ားကို ျပည္သူမ်ားထံ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ေပးျခင္း မရွိသည့္အခ်က္မ်ားကုိလည္း ေၾကညာခ်က္၌ ေဖာ္ျပထားသည္။

“ဒီစီမံကိန္းက ရတဲ့ေငြေတြကုိ ဘယ္မွာ ဘယ္လိုသုံးမယ္ ဆိုတာလည္း ျပည္သူေတြ သိခြင့္မရဘူး၊ ဂက္စ္ပိုက္လိုင္းရဲ႕ လုံၿခဳံေရးအတြက္ ဘယ္လိုမ်ဳိး စီမံေဆာင္ရြက္ ထားတာကုိလည္း ျပည္သူေတြကုိ ေျပာဆိုတာ တခုမွ မရွိေသးဘူး” ဟု Thazin Development Foundation အဖြဲ႔၏ ဒု တာ၀န္ခံ ကုိေအာင္ေက်ာ္ေဇာက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။

ထို႔အတူ ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္း၏ ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိျခင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္၌ အလုပ္သမားမ်ားအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား၊ ကေလးအလုပ္သမား အသုံးျပဳမႈႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးတို႔၏ ဘ၀ ထိခိုက္မႈမ်ားကုိ ကြင္းဆင္းေလ့လာခ်က္မ်ားျဖင့္ မွတ္တမ္းမ်ား ရွိေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။

ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ရျခင္းသည္ လက္ရွိ အျဖစ္အပ်က္မ်ားအား အစိုးရႏွင့္စီမံကိန္း လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ကုမၸဏီမ်ား၊ ျပည္သူမ်ား အားလုံးသိရွိသြားရန္ ရည္ရြယ္ေၾကာင္း၊ တႏိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည့္ အစီအစဥ္မ်ား ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ယခုအခ်ိန္သည္ ဧရာ၀တီျမစ္ဆုံ ေရကာတာ စီမံကိန္း ဆိုင္းင့ံထားသည့္ တႏွစ္ျပည့္ေျမာက္ခ်ိန္လည္း ျဖစ္ေၾကာင္း ကုိေအာင္ေက်ာ္ေဇာက ဆိုသည္။

အဖြဲ႔ ၁၂ ခု၌ ရခိုင္ေဒသ ကိုယ္စားျပဳထားသည့္ Thazin Development Foundation ႏွင့္ Arakan Ray Youth, မေကြးေဒသ ကိုယ္စားျပဳ Ayarwady West Development Organizationႏွင့္ Green Network Sustainable Development Group အဖြဲ႔၊ Green Future – ေရနံေခ်ာင္း၊ ပုပၸါးေတာင္ထိန္းသိမ္းေစာင္႔ေရွာက္ ေရးအဖြဲ႔၊ Green for All, စိမ္းေရာင္စို (တံတားဦး) ႏွင့္ စိမ္းေရာင္စို Activities (မႏၲေလး)၊ စိမ္းလန္းျပင္ဦးလြင္ (ျပင္ဦးလြင္)၊ စိမ္းေရာင္စို (ေက်ာက္မဲ)၊ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမက္ပိုင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအသင္းတို႔ ျဖစ္သည္။

သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္းသည္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္၊ မေဒးကြ်န္းေပၚမွ အမ္းၿမိဳ႕နယ္၊ ထိုမွတဆင့္ မေကြးတိုင္း၊ မႏၲေလးတိုင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္တို႔ကိုျဖတ္၍ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ နန္နင္းၿမိဳ႕အထိ သြယ္တန္းမည္ ျဖစ္သည္။ ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း အရွည္ ကီလိုမီတာ ၂၈၀၀ ၀န္းက်င္ ျဖစ္ၿပီး သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔တန္ခ်ိန္ တႏွစ္လွ်င္ ကုဗမီတာ ၁၂ ဘီလီယံႏွင့္ ေရနံစိမ္းစည္ ၄၀၀၀၀၀ တင္ပို႔ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

ဂက္စ္ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းသည္ ယခုအခါ ၈၀ ရာခိုင္ႏွႈန္းေက်ာ္ ၿပီးစီးေနၿပီ ျဖစ္၍ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔မ်ား ပို႔လႊတ္ေတာ့မည္ျဖစ္ၿပီး၊ ဂက္စ္ပိုက္လိုင္းႏွင့္အတူ ေရနံပိုက္လိုင္း၊ မီးရထားလမ္း၊ ေမာ္ေတာ္ကားလမ္းတို႔ ပါ၀င္မည္ျဖစ္သည္။

ဂက္စ္ပိုက္လိုင္း စတင္သည့္ မေဒးကြ်န္းအနီးရွိ ပင္လယ္ျပင္တြင္ သႏၲာေက်ာက္တန္း အမ်ားအျပားကုိ CNPC ကုမၸဏီမွ မိုင္းခြဲဖ်က္စီးျခင္းေၾကာင့္ သႏၲာေက်ာက္တန္းမ်ားႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးခဲ့သည့္အျပင္ ေရေနသတၱ၀ါ အမ်ားအျပား ေသဆုံးသြားၿပီး ေက်ာက္ျဖဴေဒသရွိ လမ္းမ်ား အားလုံးနီးပါးမွာ ပ်က္စီးေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။